Khổ sâm – cây thuốc nam đa công dụng
Khổ sâm cho lá có tên khoa học là Cronton tonkinensis Gagnep., Họ Thầu dầu – Euphorbiaceae, trong dân gian còn gọi là Khổ sâm Bắc bộ, cây cù đèn, cây co chạy đón (dân tộc Thái).
Đặc điểm: Cây khổ sâm nhỏ cao 0,7 – 1,0m, lá mọc cách hoặc hơi so le, cả hai mặt lá đều có nhiều lông hình khiên óng ánh, khi phơi khô mặt dưới lá có màu trắng bạc, mặt trên có màu nâu đen. Cụm hoa mọc ở kẽ lá hay đầu cành.
Phân bố: Cây mọc hoang và thường được trồng ở nhiều nơi, chủ yếu ở các tỉnh phía Bắc Việt Nam.
Cách trồng: Trồng cây khổ sâm bằng cành hoặc bằng hạt vào mùa xuân.
Bộ phận dùng: LÁ – thu hoạch vào khi cây sắp ra hoa, đem lá dùng ở dạng tươi hoặc phơi khô đều được.
Thành phần hoá học: Flavonoid, alcaloid, tanin, polyphenol.
Công dụng: thanh nhiệt, tiêu độc, sát khuẩn… cây khổ sâm trị ung nhọt, kiết lỵ, viêm loét dạ dày hành tá tràng, chốc đầu, đầy bụng, khó tiêu…
Cách dùng khổ sâm cho lá
Mỗi lần uống 12 – 20g dưới dạng thuốc sắc hoặc thuốc bột (lá phơi khô nghiền nhỏ dạng bột mịn) đều được
Nếu bị chốc đầu thì dùng nước sắc để rửa hoặc giã lá tươi để đắp.
Chú ý: Cơ thể bị suy nhược, táo bón không dùng được, dùng liều cao gây buồn nôn, nhức đầu, khi ngừng thuốc sẽ tự hết các triệu chứng trên.
1.Chữa lỵ, đau bụng đi ngoài: Lá Khổ sâm, lá Phèn đen mỗi thứ một nắm, sắc uống. Hoặc lá Khổ sâm, rau Sam, cỏ Sữa, Nhọ nồi, lá Mơ lông, mỗi vị 10 g sắc uống ngày 1 thang.
2.Chữa đau bụng không rõ nguyên nhân: Hái mấy lá Khổ sâm, nhai với mấy hạt muối; nếu có nôn hay sôi bụng thì nhai kèm thêm một miếng gừng sống.
3.Chữa đau bụng lâm râm, đau bụng sau khi ăn, đầy bụng, khó tiêu: Lá Khổ sâm, dây Ngấy hương, các vị này đem phơi khô, mỗi thứ một nắm (30-40g), thêm 3 lát gừng, sắc nước uống. Hoặc thường dùng sắc 2 thứ lá trên uống thay trà.
4.Chữa khắp mình nổi mẩn ngứa, muốn gãi luôn: Dùng lá Khổ sâm, Kinh giới, lá Đắng cay, lá Trầu không, nấu nước xông và tắm rửa.
5.Chữa vẩy nến: Khổ sâm 15g, Huyền sâm 15g, Kim ngân 15g, Sinh địa 15g, quả Ké 10g, tán bột làm thành viên, ngày uống 20-25g.
6.Chữa loét dạ dày tá tràng: Lá khổ sâm, Bồ công anh, Nhân trần, mỗi vị 12g; lá Khôi, Chút chít, mỗi vị 10g. Tán bột, mỗi ngày pha 30g với nước đun sôi, khuấy đều và uống.
Bên trên là một vài mẹo điều trị bệnh từ lá khổ sâm mà mọi người nên tham khảo bởi sẽ có lúc cần dùng tới. Trong một loạt các công dụng trên, dùng lá khổ sâm trị chứng đau bụng đi ngoài, bệnh về dạ dày, tá tràng có lẽ là hiệu quả hơn cả và được nhiều người áp dụng hơn cả. Với nguyên liệu cực kỳ rẻ tiền, dễ kiếm hơn nữa tác dụng mang lại không thể phủ nhận, chẳng có lý do gì mà bạn không bắt tay vào thực hiện ngay lập tức.