Làm thế nào để triển khai kế hoạch chuyên môn có hiệu quả ở trường tiểu học

Lý do chọn đề tài :

Đứng trước xu hướng phát triển của đất nước, đặc biệt là giai đoạn đẩy mạnh công nghiệp hóa hiện đại hóa và hội nhập quốc tế, nguồn lực con người ngày càng có ý nghĩa quan trọng, quyết định sự thành công của cuộc cách mạng khoa học kỹ thuật. Giáo dục ngày càng có vai trò và nhiệm vụ quan trọng trong việc xây dựng một thế hệ người Việt Nam mới đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế xã hội.

Ngành giáo dục Việt Nam đã và đang từng bước đổi mới. Từ lâu, đã được Đảng và nhà nước đặt lên vị trí “Quốc sách hàng đầu” và coi là “gốc cho đại kế trăm năm”. Thế nhưng hệ thống quản lý giáo dục, chất lượng giáo dục đang là những vấn đề hết sức bức xúc và được sự quan tâm của toàn Đảng, toàn dân.

Giáo dục Tiểu học giúp học sinh hình thành những cơ sở ban đầu cho sự phát triển đúng đắn và lâu dài về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mĩ và các kỹ năng cơ bản để tiếp tục học trung học cơ sở. Nền tảng nhân cách, kỹ năng sống, kỹ năng học tập cơ bản (nghe, nói, đọc, viết và tính toán) của học sinh được hình thành ở Tiểu học và được sử dụng trong suốt cuộc đời của mỗi con người. Học sinh Tiểu học được dạy từ những thói quen nhỏ nhất như cách cầm bút, tư thế ngồi viết, cách thưa gửi, đi dứng, ăn mặc cho đến các kỹ năng tự phục vụ, kỹ năng giao tiếp, các kỹ năng học tập và khả năng tự học, sáng tạo. Như vậy, giáo dục Tiểu học là nền tảng của giáo dục phổ thông; đặt cơ sở vững chắc cho sự hình thành nhân cách và sự phát triển toàn diện con người. Thành quả của giáo dục Tiểu học có giá trị cơ bản, lâu dài. Vì thế, làm tốt giáo dục Tiểu học là đảm bảo cho sự phát triển bền vững của đất nước.

Xây dựng một nền giáo dục Tiểu học tiên tiến với mô hình trường học mới sẽ giải quyết được những mặt còn tồn tại, hạn chế của giáo dục Tiểu học hiện nay, góp phần thực hiện mục tiêu giáo dục của cấp học, đáp ứng nhu cầu kinh tế – xã hội của đất nước trong thời kỳ hội nhập.

Nền giáo dục tỉnh ta còn nhiều trăn trở, do đặc điểm địa hình, điều kiện tự nhiên, các yếu tố kinh tế tác động đã ảnh hưởng rất lớn đến công tác giáo dục và các chính sách nhằm nâng cao, xóa dần mặt bằng khoảng cách giáo dục giữa các vùng, miền, lãnh thổ. Tuy nhiên một điều khẳng định: dù là một trong những tỉnh nghèo, nhưng chúng ta đã và đang làm tốt hơn công tác giáo dục và ổn định giáo dục. Các chính sách nhằm thu hút các thầy, cô giáo từ mọi vùng miền về với mảnh đất cao nguyên được thực hiện có bài bản. Theo đó, các chính sách về tiền lương, phụ cấp giáo dục, luân chuyển cán bộ giáo dục được thực hiện tốt đã thực sự mang lại “hướng đi mới” trong xã hội hóa giáo dục. Tuy vẫn còn đó những thách thức nhưng mục tiêu phải phát triển kinh tế song song với quá trình phát triển nền giáo dục luôn được đặt lên hàng đầu.

Trường Tiểu học Lê Thị Hồng Gấm có tuổi đời ít hơn so với các đơn vị trường bạn. Bước đầu gặp rất nhiều khó khăn. Sau 13 năm với sự phấn đấu nổ lực của thầy và trò cùng với sự nhiệt tình ủng hộ của phụ huynh, nhà trường đã từng bước hòa nhập với nền giáo dục huyện nhà. Đạt được thành quả đó đòi hỏi đội ngũ cán bộ giáo viên phải đoàn kết, năng động sáng tạo vừa chuyên vừa hồng. Người quản lí phải khôn khéo mềm dẻo, và có kế sách định hướng phát triển cho nhà trường ngang tầm với chiến lược phát triển giáo dục trong toàn huyện.

Chính vì thế, bản thân tôi nhiều năm làm quản lý chuyên môn trong nhà trường, nhất là trong 3 năm học gần đây tôi luôn trăn trở về chất lượng dạy của thầy và học của trò. Tôi quyết định nghiên cứu đề tài: “Làm thế nào để triển khai kế hoạch chuyên môn có hiệu quả ở trường tiểu học”

Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp, biện pháp

Trong phạm vi đề tài này, tôi đưa ra một số giải pháp “ Làm thế nào để triển khai kế hoạch chuyên môn một cách có hiệu quả ở trong trường Tiểu học Lê Thị Hồng Gấm” như sau:

Trước hết, cần tác động tâm lý đội ngũ giáo viên, bằng cách tìm hiểu hoàn cảnh, tâm tư, nguyện vọng mỗi người. Từ đó phân loại trình độ, năng lực, để đặt ra yêu cầu, mục tiêu phấn đấu phù hợp đối tượng. Quan tâm công tác dự báo và quy hoạch đội ngũ, ưu tiên bồi dưỡng nâng cao trình độ quản lý, lý luận chính trị, chuyên môn, tin học… Đối với tổ trưởng chuyên môn giúp đỡ giáo viên tay nghề chưa cao, giáo viên bộ môn chưa có nhiều kinh nghiệm. Tổ chức thảo luận dân chủ công khai kế hoạch chiến lược thực hiện giáo dục tích cực, yêu cầu mỗi giáo viên tự đề ra chỉ tiêu phấn đấu của bản thân, tổ khối xây dựng kế hoạch, chỉ tiêu phù hợp với kế hoạch chung của nhà trường.

Phối hợp với phụ huynh và các ban ngành của chính quyền địa phương bằng cách làm tốt công tác xã hội hóa giáo dục tạo điều kiện cho nhà trường thực hiện mô hình giáo dục đổi mới.

Tạo điều kiện cho giáo viên tự học, tự nghiên cứu thông qua các phong trào viết sáng kiến kinh nghiệm, hội thi thuyết trình bài dạy, định hướng cho giáo viên tìm hiểu sâu về mô hình giáo dục theo hướng dạy học tích cực, bước đầu làm quen với công tác nghiên cứu khoa học.

Hướng dẫn giáo viên quy trình đánh giá sẽ giúp giáo viên tự trả lời những câu hỏi làm thế nào để đạt mục tiêu kiến thức, xây dựng năng lực tự học cho học sinh, giúp học sinh phát triển tư duy, vận dụng kiến thức đã học vào thực tế cuộc sống, có khả năng hợp tác, chia sẻ trong công việc.

Làm tốt công tác tham mưu với lãnh đạo Phòng giáo dục để tăng nguồn đầu tư xây dựng cơ sở vật chất cho nhà trường, sửa chữa và mua sắm trang thiết bị dạy học, tạo điều kiện mở mang, phát triển nhiều loại hình học tập ngoại ngữ, tin học, đàn, hội họa… cho mọi đối tượng học sinh.

Tổ chức cho giáo viên học tập, nghiên cứu các tài liệu, văn bản về tiêu chí đánh giá giáo viên và học sinh. Thành lập ban kiểm tra chuyên môn, quy định rõ trách nhiệm và quyền hạn của ban kiểm tra các thành viên.

Xây dựng kế hoạch kiểm tra toàn diện, lịch kiểm tra hàng năm, thông tin nôi dung yêu cầu về công tác kiểm tra đến toàn thể giáo viên, nhấn mạnh mục đích của công tác kiểm tra trên cơ sở tư vấn và thúc đẩy.

Quán triệt các chỉ thị, nghị quyết của Đảng, nhà nước, các thông báo công văn hướng dẫn của ngành về hướng dẫn nhiệm vụ năm học và mục tiêu phát triển giáo dục.

Lãnh đạo nhà trường chủ động thường xuyên tham mưu với lãnh đạo xã, phòng giáo dục và huyện để nắm bắt các nghị định, quy chế chuyên môn thuộc về lĩnh vực giáo dục và đào tạo.

Xây dựng nề nếp làm việc nghiêm túc và khoa học đồng bộ trên mọi lĩnh vực công tác trong trường học.

Các khối trong nhà trường xây dựng kế hoạch cụ thể từng tháng, kỳ, tuần dưới sự thống nhất đồng bộ của lãnh đạo nhà trường.

Bám sát quy chế chuyên môn để thực hiện đúng kế hoạch sinh hoạt định kỳ, sinh hoạt chuyên đề để tìm ra phương pháp dạy học tối ưu nhất. Nắm chắc quy chế kiểm tra, đánh giá dựa vào thông tư 30 và hướng dẫn 808.

Bản thân đã xây dựng kế hoạch thực hiện.

Trao đổi với tổ chuyên môn và các thành viên trong nhóm.

Trong tổ trao đổi cùng nhau, thống nhất nhận thức chung, sau đó tổ khối xây dựng kế hoạch thực hành thể hiện trong từng tổ chuyên môn. Tổ chức thực hành, đúc rút kinh nghiệm lẫn nhau, có những ý tưởng hay đề xuất kiến nghị để thống nhất trong tổ. Sau đó báo báo lên Ban giám hiệu để cùng nhau thực hiện.

Sinh hoạt chuyên môn: Phối hợp với các ban ngành đoàn thể trong nhà trường để thúc đẩy hoàn thành công tác chuyên môn.

Lên kế hoạch hoạt động cụ thể hàng tuần, hàng tháng; sau mỗi tuần, mỗi tháng có đánh giá rút kinh nghiệm, đề ra hướng khắc phục, tồn tại.

Tăng cường và nâng cao chất lượng các buổi sinh hoạt chuyên môn của tổ khối. Thường xuyên tổ chức các buổi thảo luận chuyên môn, sinh hoạt chuyên đề, rút ra sáng kiến kinh nghiệm trong giảng dạy. Tổ chức nhiều đợt thao giảng để giáo viên dự giờ, góp ý, nâng cao tay nghề đồng thời chọn ra đội ngũ giáo viên dạy giói cấp trường để tham gia hội thi giáo viên dạy giỏi cấp huyện. Cấp tỉnh.

Hoàn thành mục tiêu kiến thức kĩ năng cơ bản ở buổi thứ nhất. Buổi thứ hai dành để củng cố kiến thức, rèn luyện kĩ năng cho học sinh, bồi dưỡng học sinh giỏi, giúp đỡ học sinh yếu, học sinh có hoàn cảnh khó khăn và học sinh khuyết tật hoặc giải quyết những phần việc, phần bài tập mà học sinh chưa hoàn thành ở buổi thứ nhất. Thiết kế hệ thống bài tập có sự liên kết kiến thức, kĩ năng ở các tiết trước, theo mạch kiến thức, đồng thời tham khảo các dạng bài tập có thể áp dụng được để nâng cao khả năng tư duy cho học sinh ở mức độ phát huy tính tích cực, chủ động học tập ở học sinh, tránh dạy theo kiểu nhồi nhét kiến thức, học tủ học lệch.

Việc xây dựng kế hoạch dạy học cần căn cứ vào yêu cầu kiến thức, kĩ năng cơ bản được quy định của Bộ giáo dục và đào tạo. Gián án cần cô đọng, thể hiện được nhiều thông tin trong đó làm rõ hoạt động của thầy và trò, qua các hoạt động học sinh chiếm lĩnh được kiến thức, kĩ năng. Không soạn theo kiểu liệt kê các bước lên lớp.

Trên lớp cần tổ chức tiết dạy sao cho thời gian học sinh hoạt động nhiều hơn là thời gian ngồi nghe, ngồi xem, không bắt học sinh khoanh tay nghe giảng. Những kiến thức cần phải thuyết trình thì dùng lời ngắn gọn, dễ hiểu, lấy ví dụ thực tiễn… Phối hợp với các hình thức dạy học linh hoạt sao cho giờ dạy nhẹ nhàng, hiệu quả, học sinh hứng thú học tập.

Không nặng lời trách mắng học sinh khi các em có lỗi hoặc chưa hoàn thành yêu cầu bài học. Cần chỉ rõ những sai sót và cách khắc phục với thái độ ân cần, hết lòng vì học sinh. Khi chữa bài, cần chữa triệt để, không bỏ rơi khiến học sinh hiểu lầm.

Sử dụng các phương tiện hỗ trợ như bảng con, giấy nháp, bút màu, giấy khổ lớn vào dạy học.

Khi học sinh làm bài tập, giáo viên cần quan sát, tái hướng dẫn những học sinh chưa hiểu bài, giúp đỡ học sinh yếu, học sinh khuyết tật… không làm việc riêng hoặc ngồi để mặc học sinh tự làm bài.

Tiếp cận với sử dụng giáo án điện tử học tập để có thể soạn giảng thành thạo trên phần mềm Microsoft Power Point. Cần xác định CNTT là phương tiện hỗ trợ nhằm nâng cao chất lượng dạy học nên hiệu quả của nó phụ thuộc chủ yếu vào cách thức sử dụng của giáo viên.

Xây dựng kế hoạch bồi dưỡng giáo viên sử dụng máy vi tính, soạn và dạy bằng giáo án điện tử. Phấn đấu giáo viên nào cũng biết dạy bằng giáo án điện tử.

Tổ công tác thư viện hoạt động thường xuyên theo kế hoạch. Từng bước xây dựng thư viện tiên tiến phục vụ bạn đọc tốt hơn.. Xây dựng tủ sách dùng chung, cho học sinh gia đình chính sách, học sinh khó khăn, học sinh khuyết tật mượn sách để học.

Đồng hành với những việc làm trên Ban giám hiệu phải có kế hoạch bồi dưỡng nâng cao trình độ lý luận, chuyên môn cho cán bộ quản lý và giáo viên. Phải tự bồi dưỡng lý tưởng cách mạng, nâng cao trình độ chuyên môn. Từ đó nhà trường có kế hoạch bồi dưỡng giáo viên, bố trí giảng dạy hợp lý.

Dạy học phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của học sinh. Bồi dưỡng thường xuyên cho giáo viên phương pháp dạy học phát huy tính tích cực chủ động của học sinh, đưa vào chương trình giảng dạy có kiểm tra đánh giá sau đó nhân rộng trong nhà trường.

Quan tâm đến mọi đối tượng học sinh, giáo dục để các em có ý thức chấp hành kỉ luật, có tinh thần trách nhiệm, biết yêu thương mọi người, chấp hành giao thông đúng luật lệ, sống theo pháp luật. Góp phần thực hiện phong trào thi đua “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực”.

Song song với việc giáo dục học sinh phải tăng cường công tác bồi dưỡng phẩm chất đạo đức, tinh thần trách nhiệm cho giáo viên. Bồi dưỡng nâng cao trình độ bằng việc tạo điều kiện cho giáo viên đi học nâng chuẩn. Bồi dưỡng bằng chương trình bồi dưỡng thường xuyên, bồi dưỡng chu kì, bồi dưỡng thông qua tổ chuyên môn… Tài liệu là các tạp chí chuyên ngành, qua các phương tiện thông tin… qua học hỏi đồng nghiệp…. Tổ chức cho giáo viên học tập, nắm vững nhiệm vụ năm học và những vấn đề trọng tâm của năm học. Nâng cao trình độ hiểu biết cho giáo viên.

Tăng cường công tác xây dựng cơ sở vật chất trường học. Huy động nguồn kinh phí từ ngân sách nhà nước, các nguồn hỗ trợ của các tổ chức, đoàn thể hoặc tiết kiệm các khoản chi tiêu không cần thiết trong nhà trường để tập trung cho việc đầu tư xây dựng cơ sở vật chất.

Đẩy mạnh các hoạt động của Bộ giáo dục và đào tạo nhằm nâng cao chất lượng giáo dục như triển khai phong trào “Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” để nâng cao chất lượng giáo dục đạo đức, nhân cách và kĩ năng sống cho học sinh. Ứng dụng công nghệ thông tin sẽ được áp dụng trong đổi mới phương pháp dạy và học với mục tiêu chấm dứt việc dạy học chủ yếu qua “đọc- chép”. Mỗi giáo viên, cán bộ quản lý giáo dục thực hiện việc đổi mới trong phương pháp dạy học và quản lý. Ứng dụng CNTT trong giảng dạy đã góp phần hỗ trợ công tác đổi mới phương pháp dạy học.

*Đối với thông tư 30: Bản thân đã nghiên cứu thông tư chặt chẽ. Nghiêm túc triển khai thông tư đúng văn bản chỉ đạo của cấp trên. Đồng hành với thông tư 30 giúp cho bản thân tôi điều chỉnh công tác chỉ đạo, quản lý kịp thời, đổi mới đồng bộ phương pháp tổ chức, phương pháp dạy học và đánh giá; phối hợp với gia đình và cộng đồng huy động cả xã hội cùng tham gia vào quá trình giáo dục của học sinh.

Mỗi tháng tổ chuyên môn sinh hoạt 2 lần vào các tuần thứ hai, thứ tư của tháng. Nội dung sinh hoạt tập trung vào vấn đề đổi mới phương pháp dạy học, bồi dưỡng học sinh giỏi, phụ đạo học sinh yếu, rèn chữ viết cho học sinh, bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ. Học tập các chuyên đề trên các báo chí chuyên ngành, xem băng, tư liệu…

Tổ trưởng cần có kế hoạch trước khi sinh hoạt ít nhất 1 tuần, phân công giáo viên trong tổ chuẩn bị nội dung và ý kiến thảo luận.

Tiếp tục rà soát chương trình, sách giáo khoa để thực hiện đầy đủ.

Tiếp tục đầy mạnh việc học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh, đẩy mạnh cuộc vận động “Mỗi thầy giáo, cô giáo là một tấm gương đạo đức, tự học và sáng tạo” và phong trào thi đua “ Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực”

Để thực hiện thành công đồng bộ các giải pháp và nâng cao chất lượng giáo dục, đào tạo. Vậy bản thân tôi phải điều chỉnh nội dung, kiến thức, phương pháp dạy và học, kiểm tra theo hướng hiện đại; nâng cao chất lượng toàn diện, đặc biệt coi trọng giáo dục lý tưởng, giáo dục truyền thống lịch sử cách mạng, đạo đức lối sống, năng lực sáng tạo, kĩ năng thực hành, tác phong nghề nghiệp, ý thức trách nhiệm trong từng giáo viên, từng học sinh, từng phụ huynh. Để nâng cao trách nhiệm gia đình và xã hội phối hợp chặt chẽ với nhà trường trong giáo dục thế hệ trẻ. Đầu tư hợp lý, có hiệu quả xây dựng một môi trường giáo dục mạnh về cả chất lượng và số lượng thông qua các buổi sinh hoạt chuyên môn, chuyên đề.

Kết luận:

Đề tài nghiên cứu thành công và được áp dụng vào công tác chuyên môn, là chìa khóa cho sự khởi đầu quản lí nhà trường theo mô hình trường học mới VNEN. Muốn phát triển chất lượng, số lượng đòi hỏi Hội đồng giáo dục nhà trường là một tập thể đoàn kết. Mỗi giáo viên phải có trách nhiệm với công việc được giao. Lãnh đạo nhà trường phải biết lắng nghe chia sẻ mọi khó khăn cho giáo viên. Động viên, khích lệ kịp thời. Trường học chuyển biến với một diện mạo mới, nâng cao trình độ chuyên môn. Cuối năm 100% cán bộ giáo viên đạt chuẩn nghề nghiệp.

Như vậy, việc đổi mới quản lý để nâng cao chất lượng giáo dục phụ thuộc rất nhiều yếu tố như: trình độ con người, điều kiện cơ sở vật chất, cơ chế quản lý hiện nay và trình độ học sinh.

Căn cứ vào nghị quyết chi bộ nhiệm kỳ 2015-2017 và trên cơ sở đánh giá của Ban giám hiệu trường Tiểu học Lê Thị Hồng Gấm trong 3 năm học: 2012- 2013; 2013-2014 đến 2014-2015 đã xác định mục tiêu nhằm từng bước đổi mới quản lý về nâng cao chất lượng dạy và học trong nhà trường trong những năm tới như sau:

Lãnh đạo kế hoạch phát triển trên tất cả các lĩnh vực (số lượng, chất lượng dạy và học và các hoạt động khác…).

Bổ sung những mặt còn hạn chế trong công tác dạy học quan tâm chú trọng phụ đạo học sinh yếu kém để giảm tỷ lệ học sinh yếu.

Ban giám hiệu phải thật sự năng động sáng tạo trong quản lý. Giáo viên phải nâng cao chất lượng giảng dạy. Ban giám hiệu chỉ đạo sát sao thực hiện nghị quyết các cấp trong từng Đảng viên và chi bộ. Chỉ đạo và thực hiện tốt “Ba công khai” và “Bốn kiểm tra” trong trường học.

Chi bộ duy trì tốt việc lãnh đạo phong trào thi đua hai tốt. Phong trào thi đua “ Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực” và các cuộc vận động.

Tập trung chỉ đạo việc quản lý, tổ chức dạy học và đánh giá kết quả học tập của học sinh theo chuẩn kiến thức kĩ năng. Tiếp tục đổi mới phương pháp dạy học thí điểm theo dự án mô hình trường học mới VNEN. Đổi mới đánh giá xếp loại học sinh chú trọng giáo dục đạo đức, kĩ năng sống cho học sinh. Đẩy mạnh ứng dụng CNTT trong dạy học và quản lý.

Lãnh đạo nhà trường xây dựng môi trường giáo dục lành mạnh. Trường lớp luôn Xanh- sạch-đẹp”. Duy trì tốt và triệt để không có chữ viết trên bàn ghế học sinh và bàn ghế giáo viên cũng như trên các vách tường

Đẩy mạnh các hoạt động văn nghệ thể dục thể thao một cách thiết thực, hấp dẫn, an toàn, học sinh tích cực tự giác tham gia.Tổ chức các trò chơi dân gian, các hoạt động ngoại khóa ngoài trời phù hợp với điều kiện thực tế của trường của của địa phương.

Tăng cường các biện pháp lãnh đạo để chi bộ nói chung, từng Đảng viên nói riêng hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình. Không ngừng nâng cao và đổi mới công tác lãnh đạo, chỉ đạo của chi ủy, của ban giám hiệu và tổ chức các đoàn thể trong nhà trường để có sự phối hợp thống nhất.

Bấm vào đây để tải về