Lồng ghép một số trò chơi nhỏ trong bài dạy thể dục nhằm tạo hứng thú cho học sinh

Lồng ghép một số trò chơi nhỏ trong bài dạy thể dục nhằm tạo hứng thú cho học sinh.

PHẦN MỞ ĐẦU

Điểm cốt yếu của chương trình Thể dục tiểu học là góp phần rèn luyện sức khoẻ, thể lực và tư thế, kĩ năng vận động cơ bản đúng cho học sinh. Vì vậy, nội dung chương trình được sắp xếp theo các nguyên tắc sư phạm và đặc điểm giáo dục thể chất cho học sinh các lớp 1, 2, 3 gồm: đội hình đội ngũ, thể dục phát triển chung, thể dục rèn luyện tư thế kĩ năng vận động cơ bản và trò chơi. ở các lớp 4, 5 có thêm một trong các môn thể thao tự chọn: Đá cầu và Ném bóng trúng đích (có chương trình chi tiết), Bơi, Bóng bàn, Bóng đá, Võ, Thể dục nhịp điệu, Thể dục nghệ thuật, Cầu lông, Cờ vua, v.v… Khi dạy cho học sinh những nội dung trên, giáo viên có thể bổ sung thêm nội dung mới, hoặc khi cho học sinh ôn tập các trò chơi đã học. Đặc điểm cơ bản của dạy – học Thể dục là tập luyện. Giáo viên dạy cho học sinh cách tập, học sinh học chủ yếu bằng tập các bài tập. Thông qua đó là những hiểu biết cần thiết để tập cho đúng, có hiệu quả hơn và biết giữ gìn sức khoẻ. Như vậy, giáo viên cần phối hợp tổ chức tập đồng loạt với tập lần lượt sao cho hợp lí, đồng thời tăng cường chia nhóm, tổ cho học sinh tập luyện nhằm khai thác tính tích cực, tự giác và khả năng tự quản của học sinh.

Không những thế, Thể dục còn là một biện pháp tích cực, tác động nhiều tới sức khoẻ học sinh, nhằm cung cấp cho học sinh những kiến thức, kỹ năng vận động cơ bản, làm cơ sở cho học sinh tự giác rèn luyện thân thể bồi dưỡng đạo đức tác phong con người mới. Ở học sinh tiểu học, tính vui tươi, hồn nhiên, hiếu động là không thể thiếu được trong các em. Đặc biệt là mặt tâm sinh lý của các em có nhiều thay đổi lớn. Vì vậy, trong môn thể dục không nên theo khuynh hướng thể dục đơn thuần, máy móc, gây cho các em sự mệt mỏi, căng thẳng, nhàm chán, dẫn đến phản tác dụng rèn luyện mà phải kích thích, tác động đến hoạt động toàn diện cả về mặt tâm sinh lý ở các em, tạo nên sự hứng thú, giúp các em ham thích, tập luyện tốt hơn. Mặc khác, trong thực tế môn học thể dục có nhiều đối tượng học sinh khác nhau, có em có sức khoẻ tốt, có em sức khoẻ yếu, có em tật bẩm sinh.v.v.

Vậy phải làm thế nào để học sinh thực hiện hoàn thiện những mục tiêu dạy học đã đề ra? Đáp ứng nêu trong nội dung bài dạy.

Với những suy nghĩ trên cùng với kinh nghiệm giảng dạy môn thể dục ở tiểu học nói chung và môn thể dục lớp 5 nói riêng tôi đã có nhiều trăn trở trong việc giúp dục sinh thực hiện tốt mục tiêu bài dạy, hoàn thiện các nội dung yêu cầu để phát triển toàn diện. Do đó tôi đã quyết định chọn đề tài: “Lồng ghép một số trò chơi nhỏ trong bài dạy thể dục nhằm tạo hứng thú cho học sinh”.

2. MỤC TIÊU VÀ NHIỆM VỤ CỦA ĐỀ TÀI :

1/ Mục tiêu nghiên cứu :

Trò chơi nhỏ là những trò chơi đơn thuần, ngắn gọn trong cách chơi, chơi với thời gian ít, tạo cho học sinh sự bất ngờ thú vị, giúp các em hứng thú, bớt căng thẳng sau quá trình tập luyện.

Chính vì vậy mục tiêu của đề tài là nghiên cứu lý luận và vận dụng những trò chơi nhỏ có tác dụng thư giãn và tạo hứng khởi, vui vẻ, lấy lại tinh thần để lồng ghép vào bài dạy trong dạy học thể dục lớp 5 ở trường tiểu học ……

2/ Nhiệm vụ nghiên cứu :

Do thời gian nghiên cứu hạn chế nên tôi chỉ hướng tới giải quyết các nhiệm vụ sau :

– Nghiên cứu lý luận về các trò chơi nhỏ có trong các tài liệu hoặc một số sách báo,…

– Khảo sát thực tế những bài dạy có nội dung dài hoặc có nhiều động tác khó đối với học sinh nhằm lên kế hoạch lồng ghép các trò chơi thích hợp vào trong những bài dạy đó.

– Đề xuất một số biện pháp có tính thực tiễn trong việc giúp học sinh lớp 5 hứng thú và học môn thể dục đạt hiệu quả cao hơn.

3. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU:

Sáng kiến kinh nghiệm này là một nội dung nghiên cứu về phương pháp sử dụng các trò chơi nhỏ và lồng ghép vào một số bài dạy trong môn thể dục lớp 5. Do đó đối tượng nghiên cứu của sáng kiến là học sinh lớp 5 trường Tiểu học

4. GIỚI HẠN VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU:

Đề tài chỉ nghiên cứu về lĩnh vực phương pháp dạy học ở tiểu học. Do vậy giới hạn và phạm vi nghiên cứu của đề tài chỉ nghiên cứu trong phạm vi của trường Tiểu học.

I.5. Phương pháp nghiên cứu:

Phương pháp nghiên cứu lý luận :

Là phương pháp nghiên cứu các trò chơi nhỏ trong một số tài liệu, sách báo, sau đó lựa chọn một số trò chơi phù hợp với đối tượng học sinh cũng như tâm sinh lí các em tại địa phương để lồng ghép bào một số bài dạy mon thể dục lớp 5.

Phương pháp khảo sát:

Là phương pháp khảo sát về học sinh lớp 5, tấm sinh lí lứa tuổi, khảo sát về chương trình môn thể dục để lập kế hoạch lồng ghép một số trò chơi nhỏ trong các bài dạy đó nhằm nâng cao chất lượng tiết dạy môn thể dục lớp 5 ở trường tiểu học

Phương pháp tổng kết.

Tiến hành tổng kết nội dung nghiên cứu của sáng kiến, tiến hành khảo nghiệm nội dung đề tài vào thực tế các bài dạy nhằm dánh giá tính khả thi của nội dung nghiên cứu sau đó đề xuất những biện pháp đó vào áp dụng dạy học đại trà.

Ngoài ra tôi còn sử dụng thêm một số phương pháp nghiên cứu khác để bổ trợ cho quá trình nghiên cứu của sáng kiến.

PHẦN NỘI DUNG

1. Cơ sở lý luận:

– Đối với môn học thể dục lớp 5:

Mục tiêu của môn học thể dục trong trường tiểu học nói chung và lớp 5 nói riêng nhằm góp phần bảo vệ sức khoẻ, cung cấp những kiến thức cơ bản về vệ sinh cơ thể, môi trường,… hình thành thói quen tập luyện, biết thực hiện một số động tác cơ bản thể dục thể thao, trò chơi vận động,… tạo nên môi trường phát triển tự nhiên của trẻ em, gây được không khí vui tươi, lành mạnh, nhanh nhẹn, mạnh dạn, dũng cảm,…

– Đối với trò chơi:

Trò chơi là một hình thức tổ chức dạy học hấp dẫn học sinh. Trò chơi phải có hai yếu tố cơ bản đó là: Thứ nhất mục tiêu và nội dung trò chơi phục vụ cho kiến thức và kỹ năng trọng tâm của bài học, hoặc chính là nội dung của bài học. Thứ hai mang đầy đủ tính chất của một trò chơi : có luật chơi, cách chơi, gây hứng thú và sự thi đua giữa các em, các nhóm.

Để thực hiện một trò chơi giáo viên cần phải thực hiện dúng 4 đặc điểm chính của trò chơi.

1) Nội dung, phương tiện, chủ đề và đối tượng của trò chơi : nội dung chơi phải phù hợp với đặc điểm tâm lý lứa tuổi học sinh, dự kiến các kiến thức kinh nghiệm đã có của học sinh để nắm bắt các vấn đề tiềm ẩn trong nội dung trò chơi.

2) Phải ra luật của trò chơi : trong việc tổ chức trò chơi, giáo viên cần quan tâm và diễn đạt luật của trò chơi, ngắn gọn, chính xác để học sinh nắm vững luật. Nếu thiếu sự kiểm tra chặt chẽ của việc thực hiện luật chơi dẫn đến học sinh sẽ hoài nghi và diễn biến sẽ kém phần sôi nổi.

3) Thời gian quy định cho một trò chơi : Việc dự tính thời gian cho mỗi trò chơi tương ứng với việc xác định kiến thức trong nội dung trò chơi. Giáo viên cần quan tâm đến tiến độ đúng đắn của việc thực hiện trò chơi. Nếu tổ chức quá nhàn sẽ không đáp ứng được kiến thức giáo viên cần kiểm tra đối với học sinh. Còn nếu tổ chức chơi quá chậm sẽ gây chán nản, giảm hẳn sự hứng thú của học sinh đối với trò chơi.

4) Tính thi đua thắng thua của trò chơi : Đây là bước rất quan trọng để phát huy tính phấn đấu của học sinh. Học sinh tham gia thực hiện trò chơi phải tìm tòi chiến lược chơi để dành phần thắng. Đó chính là mấu chốt kết quả thực hành của học sinh.

Để làm được điều đó, trước hết giáo viên phải biết xây dựng cho mình một kế hoạch giảng dạy phù hợp với từng đối tượng học sinh, vận dụng các phương pháp dạy học một cách linh hoạt, biết lồng ghép các trò chơi nhỏ vui nhộn, đơn giản trong bài dạy nhằm kích thích hứng thú học tập cho học sinh, giảm sự căng thẳng mệt mỏi trong giờ học. Để từ đó thông qua giảng dạy thể dục giáo viên sẽ bồi dưỡng cho học sinh những tư tưởng, tình cảm tốt đẹp theo “ Năm điều Bác Hồ dạy” như “Yêu Tổ quốc, yêu đồng bào – Đoàn kết tốt kỉ luật tốt – Khiêm tốn thật thà dũng cảm” và làm cho học sinh biết vận dụng những điều đó vào trong học tập, lao động và cuộc sống hàng ngày. Giáo dục thể chất trong nhà trường phổ thông còn góp phần bồi dưỡng nhân tài thể dục thể thao cho đất nước.

Chính vì thế việc lồng ghép một số trò chơi nhỏ trong các bài dạy thể dục ở lớp 5 có tác dụng tốt, tạo nên một giờ học vui vẻ, thoải mái và tiếp thu kiến thức tổ hơn đối với các em.

2. Thực trạng:

Thuận lợi – Khó khăn:

* Thuận lợi:

Hiện nay tôi đang dạy 2 lớp 5 đó là lớp 5A và lớp 5B, các em rất ngoan, chăm chỉ và chịu khó luyện tập, lớp 5A có tổng số học sinh là 27 em, lớp 5B co số học sinh là 29 em. Học sinh rất đoàn kết, lễ phép biết vâng lời cô giáo.

Về phia nhừ tường, Ban giám hiệu nhà trường, tổ khối và các tổ chức trong nhà trường luôn quan đầu tư mức đến chất lượng học tập và nề nếp của các em. Thường xuyên kiểm tra, nhắc nhở và tạo mọi điều kiện thuận lợi cho các em học tập.

* Khó Khăn:

Bên cạnh đó vẫn còn một số khó khăn nhất định như số học sinh có hoàn cảnh gia đình nghèo trong lớp chiếm tỷ lệ khá cao, một số gia đình phụ huynh học sinh chưa quan tâm đúng mức đến việc học tập của con em mình. Một số học sinh còn thụ động trong học tập, chưa mạnh dạn trong giờ học, chưa nhanh nhẹn tìm tòi và sáng tạo trong học tập dẫn đến tính tương tác chưa phát huy cao. Do đó hình thức tổ chức dạy học lấy học sinh làm trung tâm còn gặp nhiều khó khăn. Nhất là môn học thể dục nhiều lúc các em con xem nhẹ, chỉ học tập mang tính thụ động.

c. Phân tích thực trạng.

Trong môn thể dục, để có một tiết học đạt kết quả cao, tạo cho các em niềm say mê, hứng thú trong học tập, tập luyện, nắm vững được nội dung bài học, không cần ghi lý thuyết, thực hiện động tác một cách chính xác, hoàn hảo không có dấu hiệu mệt mỏi, chán nản tập luyện cho có, cho xong, phải đảm bảo tốt chất lượng môn học.

Muốn đạt được những yêu cầu trên, cần phải có những phương pháp thiết yếu sau: Trước hết giáo viên cần nghiên cứu kỹ nội dung bài dạy. Giáo viên phải tập làm mẫu từng động tác, thao tác nhuần nhuyễn, phân tích rõ ràng từng chi tiết, yếu lĩnh kỹ thuật động tác trước khi lên lớp để học sinh hiểu và nắm bắt ngay. Các động tác làm mẫu phải đạt yêu cầu chính xác, đẹp, đúng kỹ thuật. Vì những động tác ban đầu dễ gây ấn tượng sâu trong trí nhớ các em. Đối với giáo viên không chuyên, giáo viên lớn tuổi hạn chế khả năng làm mẫu thì nên cho học sinh quan sát kỹ tranh ảnh, xem phim hoặc có thể bồi dưỡng cán sự, chọn những em có năng khiếu tốt về mặt này để làm mẫu thay cho giáo viên khi giảng dạy động tác mới. Khi giảng giải phân tích kỷ thuật động tác nên ngắn gọn, chính xác, xúc tích dễ hiểu. Ngoài trời có thể sử dụng tranh ảnh, biểu đồ để minh hoạ làm tăng sự chú ý trong các em.

Do đặc điểm của học sinh lứa tuổi tiểu học tính hiếu động, ít tập trung, ít chú ý, nhất là khi lên lớp ngoài trời hay bị các yếu tố bên ngoài làm ảnh hưởng. Do vậy trong phần mở đầu giáo viên nên sử dụng một số trò chơi thường được các em ưu thích, để gây sự tập trung và hứng thú trước khi vào phần cơ bản. Hoặc cho cả lớp vỗ tay hát chung một bài hát để tạo sự thoải mái phấn khởi bước đầu cho quá trình tập luyện. Trong tiết học thể dục không nhất thiết phải tuân theo qui định khuôn khổ mà phải luôn luôn thay đổi thêm vào một số tình tiết mới dễ gây hứng thú cho học sinh. Như thông qua một số biện pháp trò chơi, thi đua khen thưởng, tăng độ khó.

+ Luyện tập đội hình đội ngũ: Có thể cho học sinh thi theo tổ, tổ nào tập đúng hơn, đẹp hơn thì được khen thưởng.

+ Luyện tập Bật nhảy: có thể tổ chức trò chơi bật xa tiếp sức, hoặc thi nhảy lò cò tiếp sức.

+ Luyên tập chạy nhanh : Có thể chạy thi, chạy tiếp sức giữa hai đội dưới hình thức trò chơi. Với các hình thức thay đổi trên sẽ làm cho học sinh không cảm thấy chán nản. Trong quá trình dạy học, nếu các em có dấu hiệu mệt mỏi giáo viên cần thay đổi nội dung để tạo lại sự hứng thú, lấy lại tâm lý trạng thái vui tươi, có thể cho chơi một số trò chơi nhỏ hay kể một câu chuyện ngắn gọn về tinh thần luyện tập thể thao, lời kêu gọi tập luyện thể dục của Bác Hồ… Dụng cụ học tập rất quan trọng, nên áp dụng triệt để vì nó dễ tạo nên hưng phấn. Cho nên mỗi nội dung, mỗi tiết học, giáo viên nên thay đổi dụng cụ như : Bóng đá, bóng chuyền, cầu lông… hay các vật dụng khác mang màu sắc áp dụng trong bài học và trò chơi, sẽ tác động vào mắt các em gây sự hứng thú hấp dẫn trong tập luyện. Trong suốt tiết học, giáo viên cũng nên dùng phương pháp thi đua khen thưởng để động viên các em, mỗi một nội dung cho các tổ thi đua với nhau, giáo viên nhận xét khen thưởng sẽ tạo nên sự tranh đua, gắng sức tập luyện. Nói một cách cầu kỳ, ở tâm lý học sinh chỉ cần động viên khen ngợi một điều gì đó là các em sẽ thích thú ngay.

Để tìm hiểu tình hình học sinh một cách toàn diện, trong mỗi lớp học, tìm hiểu khả năng vận động của các em, có sức khoẻ tốt, có sức khoẻ yếu, hay bệnh tật…Để có hình thức bồi dưỡng tập luyện khác nhau. Đối với học sinh yếu, khuyết tật, không để các em nghỉ, mà giáo viên phải tổ chức riêng cho các em tập với cường độ nhẹ hoặc cho các bạn có sức khoẻ tốt giúp đỡ các bạn yếu, giáo viên nên động viên khích lệ các em này. Tạo điều kiện cho các em, chẳng hạn cho các em này làm trọng tài trong các trò chơi, các hoạt động thi đua hoặc áp dụng phương pháp tập luyện bằng cách “ phục hồi chức năng” với hình thức nhẹ nhàng, nội dung phù hợp để các em này được hoạt động, tạo cho các em một tinh thần thoả mái, vui vẻ phấn khởi tập luyện nâng cao sức khoẻ cùng các bạn. Nói chung chương trình dạy thể dục trong trường tiểu học rất đa dạng, phong phú nhưng tuỳ theo một mức độ khác nhau. Chúng ta nghiên cứu trong mỗi tiết dạy tạo mọi điều kiện, sử dụng phương pháp phù hợp với lứa tuổi các em, đảm bảo tính vừa sức, hấp dẫn, tạo nên sự hưng phấn, kích thích các em say mê luyện tập, nâng cao sức khoẻ đảm bảo việc học tập.

Tóm lại việc học môn thể dục trong trường tiểu học là một động lực quan trọng để góp phần hoàn thiện về mặt thể chất ngoài ra còn có tác dụng tích cực thúc đẩy các mặt giáo dục khác phát triển.Vì vậy mỗi giáo viên chúng ta phải trau dồi kiến thức, tự hoàn thiện mình, luôn trăn trở tìm ra những phương pháp soạn giảng, tập luyện phù hợp khắc phục những khó khăn để đưa chất lượng giáo dục thể chất ngày càng phát triển. Đào tạo cho xã hội thế hệ tương lai là những con người toàn diện có sức khoẻ dồi dào, có thể lực cường tráng,dũng khí kiên cường để tiếp túc sự nghiệp cách mạng của Đảng và sống cuộc sống vui tươi lành mạnh.

3. GIẢI PHÁP, BIỆN PHÁP:

Mục tiêu của giải pháp:

Mục tiêu của giải pháp là lồng ghép một số trò chơi nhỏ vào trong các bài dạy thể dục lớp 5 giúp các em học sinh giảm bớt căng thẳng, mệt mỏi lấy lại tinh thần, hứng thú để tiếp tục họck tiếp các nội dung yeu càu của bài học.

Đồng thời thông qua các trò chơi nhỏ, giáo viên gắn kết các em với nhau tạo thành một tập thể đoàn kết, chăm chỉ và ngoan ngoãn trong giờ học thể dục nói chung và các giờ học ở các môn khác.

Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp:

* Một số trò chơi lồng ghép trong các bài dạy thể dục lớp 5:

– Trò chơi: Hoa nở

+ Nội dung trò chơi: giáo viên tạo lớp học thành vòng tròn, đứng giữa vòng tròn và đưa tay ra phía trước làm các động tác: hoa búp (bàn tay chụm lại); hoa nở (bàn tay xòe ra); hoa tàn (bàn tay cụp xuống). yêu cầu: học sinh phải làm đúng theo động tác làm của giáo viên.

+ Cách chơi: Giáo viên đưa tay ra trước đồng thời hô các động tác của hoa búp, hoa nở, hoa tàn. Ban đầu thì hô thế nào làm như thế nhưng sau đó không làm đúng theo tiếng hô (hô một kiểu, làm một kiểu người lại); làm sao cho học sinh nhầm lẫn là xem như bị phạt. Cách hô có thể nhanh hoặc chậm tùy theo đối tượng học sinh.

– Trò chơi: Thiên – Địa

+ Nội dung trò chơi: Tương tự như trò chơi “Hoa nở”, giáo viên tạo lớp học thành vòng tròn, đứng giữa vòng tròn và đưa tay chỉ lên trời hô: Thiên; Địa (bàn tay chỉ xuống đất);

+ Cách chơi: cách chơi cũng giống trò chơi “Hoa nở”, giáo viên hô các động tác Thiên (chỉ tay lên trời), Địa (chỉ tay xuống đất) và yêu cầu học sinh chỉ theo mình. Sau đó bất ngời giáo viên chỉ tay xuống đất nhưng vẫn hô “Thiên” để học sinh nhầm lẫn mà chỉ sai và xem như bị phạt. cách hô có thể nhanh hoặc chậm tùy theo đối tượng học sinh.

– Trò chơi: Vỗ tay

+ Nội dung trò chơi: Tương tự như trò chơi “Thiên địa”, giáo viên tạo lớp học thành vòng tròn, đứng giữa vòng tròn và đưa hai tay ra hô: Vỗ tay (hai bàn tay vỗ vào nhau);

+ Cách chơi: cách chơi cũng giống trò chơi “Thien – Địa”, giáo viên hô vỗ tay đồng thời hai tay vỗ vào nhau. Yêu cầu học sinh làm theo làm chứ không được làm theo thầy hô. Sau đó bất ngờ giáo viên hô vỗ tay nhưng lại không vỗ, học sinh nghe mà vẫn làm theo là xem như bị phạt. Cách hô phải tạo tính bất ngờ để tăng phần hấp dẫn.

– Trò chơi: Con thỏ

+ Nội dung trò chơi: Tương tự như trò chơi “Thiên – Địa”, giáo viên tạo lớp học thành vòng tròn, đứng giữa vòng tròn và đưa tay ra: chụm tay phải hình con thỏ và hô “con thỏ”; tay phải chỉ vào tay trái thì hô “ăn cỏ”, đưa tay phải lên gần miệng hô: uống nước;

+ Cách chơi: cách chơi cũng giống trò chơi “Hoa nở” hay “Thiên – Địa”, giáo viên hô các động tác “con thỏ” (chụm tay hình con thỏ), ăn cỏ (tay phải chỉ tay trái), uống nước (đưa tay phải lên chỉ gàn miệng) và yêu cầu học sinh chỉ theo mình. Sau đó bất ngời giáo viên đổi vị trí tay nhưng vẫn hô “con thỏ” để học sinh nhầm lẫn mà chỉ sai và xem như bị phạt. cách hô có thể nhanh hoặc chậm tùy theo đối tượng học sinh.

– Trò chơi: Kết doàn

+ Nội dung trò chơi: Giáo viên tạo lớp học thành vòng tròn, đứng giữa vòng tròn và hô to: “Kết đoàn, kết đoàn”; Học sinh hỏi lại: “kết mấy – kết mấy”. giáo viên hô kết 3, kết 3, tức thi học sinh chạy tìm bạn để kết thành nhóm 3 người. Nếu học sinh nào không tìm và sắp xếp kịp thì thua cuộc;

+ Cách chơi: Giáo viên đứng giữa vòng tròn hô to: “Kết đoàn, kết đoàn”; Học sinh hỏi lại: “kết mấy – kết mấy”. Giáo viên hô kết 3, kết 3, (kết thành nhóm 2, 3 hoặc 4, giáo viên có thể đổi nhiều nhóm khác nhau) tức thì học sinh chạy tìm bạn để kết thành nhóm 3 người. Nếu học sinh nào không tìm và sắp xếp kịp thì thua cuộc;

* Một số hình phạt đơn giản khi học sinh bị sai trong các trò chơi nhỏ:

Khi học sinh chơi bị sai, giáo viên gọi các em ra giữa vòng tròn để tổ chức phạt, hình phạt phải tạo được tính vui nhộn, hài hước thu hút học sinh.

Tránh trường hợp phạt khắt khe nguyên tắc làm ảnh hưởng đến tâm lí học sinh sẽ không tạo được sự hứng khởi sau khi chơi.

Ví dụ: Khi một số em bị phạt, giáo viên tạp trung các em và phạt bằng hình thức múa vài động tác theo bài hát “Con vịt mập mạp”, cho cả lớp hát để những em bị phạt múa (múa những động tác hài hước).

Hoặc có thể tổ chức phạt bằng hình thức “Tập làm ca sĩ”, giáo viên phân công em thì đánh trống, em chơi đàn oocgan, em thì chơi đàn ghi ta, em thì hát (hát một đoạn bài hát). Tất cả đều chơi bằng miệng nhại lại tiếng dụng cụ âm nhạc mà mình được phân công. Giáo viên làm người dẫn chương trình để cho các em thực hiện.

Hoặc có thể phạt bằng hình thức “Thi người mẫu thời trang”, giáo viên tập trung các em bị phạt đứng giữa vòng tròn, sau đó là mẫu những động tác khi ra chào khán giả của các người mẫu (đi yểu điệu, lắc mông,…). Sau khi giáo viên giới thiệu từng người thì các em đi theo vòng tròn để chào khán giả. Giáo viên giới thiệu phải thật hóm hỉnh, vui nhộn để tạo không khí than mật.

* Một số bài dạy tổ chức lồng ghép những trò chơi nhỏ:

Trong phân phối chương trình thể dục lớp 5 có 35 tiết, trong đó gồm luyện tập đội hình đội ngũ và bài thể dục phát triển chung. Tung và bắt bóng, nhảy dây, bật cao,… một số tiết chủ yếu còn lại là ôn luyện. vì vậy giáo viên có thể lựa chọn những bài dạy nào thấy khó, dài hơn thì nên lồng ghép các tròn chơi nhỏ vào xen kẽ với luyện tập sẽ có tác dụng rất tốt trong việc giúp học sinh phấn khởi, lấy lại tinh thần để tiếp tục học tập.

Ví dụ: trong bài dạy “Đội hình đội ngũ” giáo viên tổ chức cho các em luyện tập khoảng 15 phút, sau đó tập trung các em thành vòng tròn và tổ chức chơi 2-3 trò chơi, tổ chức phạt thật vui, hài hước, tạo không khí thoải mái cho các em. Sau đó lại triển khai luyện tập đội hình đội ngũ.

Tương tự như thế ở các tiết dạy khác, giáo viên lụa chọn những trò chơi vui nhộn, ngắn và đơn giản sau đó lồng ghép vào trong khi tổ chức luyện tập cho các em, điều đó sẽ giúp các em tránh được nhàm chán trong khi học, phấn khởi và vui vẻ để tiếp tục tập luyện. các em sẽ đoàn kết hơn, tạo được sự gắn kết với nhau trong giờ học cũng như ngoài đời. Thực hiện lồng ghép trò chơi nhỏ vào trong mỗi bài dạy không những mang lại tiếng cười vui vẻ, sảng khoái chung cho các em mà còn đưa các em xích lại gần nhau hơn trong cuộc sống hằng ngày, giúp cho những học sinh nhút nhát, e ngại trở nên mạnh mẽ, hòa đồng hơn.

Kết quả khảo nghiệm:

Sau khi áp dụng những giải pháp đã nêu vào trong một số bài học tôi thấy hiệu quả của đề tài rất rõ. Số lượng học sinh tích cực tập luyện tăng lên rất nhiều.

Tôi đã tiến hành lồng ghép một số trò chơi nhỏ trong bài dạy “Đội hình đội ngũ” để đánh giá chất lượng tiết dạy.

Bước 1: Tôi tập trung học sinh theo vòng tròn, cho các em khởi động nhẹ bằng hình thức lắc đều các khớp tay, chân. Sau đó cho các em hát một bài.

Bước 2: Tôi tiến hành phổ biến nội dung và yêu cầu luyện tập bài “Đội hình đội ngũ” và phân các em thành từng hàng để luyện tập.

Bước 3: Sau khi luyện tập được 10 phút, tôi dùng còi để hiệu lệnh học sinh tập trung thành vòng tròn và tổ chức 3 trò chơi: “Con thỏ”, “Thiên – Địa” và “Vỗ tay”. Mỗi trò chơi được thực hiện hai lượt; lượt đầu tiên là chơi thử và phổ biến luật chơi, cách chơi; lượt hai là chơi thật những học sinh làm sai bị phạt bằng hình thức làm ca sĩ, làm nhạc công, v.v…cứ sau mỗi trò chơi tôi lại tổ chức phạt thật hóm hỉnh vi nhộn, tạo không khí vui vẻ nhẹ nhàng cho các em.

Bước 4: sau khi chơi xong (khoảng 10 phút), tôi lại tiến hành cho các em trở về đội hình ban đầu dể tiếp tục lập luyện.

Kết thúc tiết học tôi đã thống kê kết quả như sau:

TSHS	TS em thực hiện tốt, thành thạo	TS em thực hiện tốt	TS em con thực hiện lúng túng

So sánh với một tiết dạy ban đầu chưa lồng ghép trò chơi :

TSHS	TS em thực hiện tốt, thành thạo	TS em thực hiện tốt	TS em con thực hiện lúng túng

Như vậy nhìn vào kết quả trên cho ta thấy rằng việc lồng ghép các trò chơi nhỏ vào trong bài dạy thể dục có hiệu quả cao hơn.

4. Kết quả thu được qua khảo nghiệm

Sau học kì I, với những nỗ lực nghiên cứu, thử nghiệm và áp dụng vào thực tế ở các tiết học của môn Thể dục ở lớp 5, tôi thấy rằng chất lượng của tiết học đã thay đổi hẳn:

– Các em luyện tập rất sôi nổi, vui vẻ và nhiệt tình. Tự giác thực hiện các nội dung yêu cầu mà không cần giáo viên nhắc nhở

– Các em tập trung hơn so với trước, không chọc ghẹo lẫn nhau trong hàng ngũ mà đoàn kết, than ái với nhau trong luyện tập cung như trò chơi.

– Không khí lớp học khác hẳn so với trước, vui, đoàn kết và thực hiện nhịp nhàng hơn rất nhiều.

Kết quả khảo sát học kỳ I:

TSHS	A⁺	A

PHẦN KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ

KẾT LUẬN:

Tóm lại việc vận dụng và lồng ghép các trò chơi nhỏ trong các bài dạy ở môn thể dục lớp 5 nói riêng là rất quan trọng. Bởi vì lứa tuổi tiểu học là lứa tuổi hồn nhiên trong sáng và trực quan sinh động, đặc biệt là các em lớp 5, trí tưởng tượng của các em còn ít, tư duy còn hạn chế. Vận dụng hình thức dạy học này đúng lúc, đúng cách thức tổ chức không những giúp cho các em nắm vững kiến thức mà còn là cầu nối phát huy trí tưởng tượng và tính sáng tạo cho các em.

Qua kết quả khảo sát từ thực tế việc dạy học môn Thể dục theo hình thức lồng ghép các trò chơi nhỏ xen kẽ trong các tiết học là một bước thay đổi mang lại hiệu quả cao bởi nội dung kiến thức của môn học này là rèn luyện kỹ năng làm việc tính kiên trì, sáng tạo. Từ đó chúng tôi mạnh dạn đề cập đến những biện pháp thực hiện có tính khả thi để nêu lên trong đề tài. Tuy nhiên đó chỉ là những biện pháp áp dụng mang tính thử nghiệm chứ chưa phải là một biện pháp áp dụng đại trà. Việc tổ chức dạy học bằng phương pháp nào cho đạt hiệu quả cao không phải là chuyện đơn giản chỉ nói qua lý thuyết mà cần phải có thời gian cũng như kinh nghiệm giảng dạy cộng với sự tìm tòi học hỏi không ngừng của người giáo viên thì hiệu quả của tiết dạy mới được nâng cao, giáo dục mới thật sự đổi mới. Không có người giáo viên nào là hoàn hảo, không có phương pháp nào là vạn năng.

Đây là một nội dung hết sức khó khăn nhưng cũng không kém phần quan trọng. Chính vì vậy đòi hỏi người giáo viên phải thật kiên trì nhẫn nại chứ không nóng vội, rèn từng bước, hướng dẫn từng ngày cho học sinh trên một quá trình lâu dài, bởi việc dạy học không phải là một ngày, hai ngày mà tốt được. Môn Thể dục là một môn quan trọng trong chương trình giáo dục tiểu học vì thế phải có thời gian rèn luyện và đầu tư cao thì hiệu của của bài học mới thật sự hiệu quả, giáo dục tiểu học mới xứng tầm với sự phát triển của đất nước.

Kiến nghị:

Qua nội dung nghiên cứu của đề tài, qua những kiến thức mà bản thân nhận thức được, chúng tôi mạnh dạn nêu lên những ý kiến đề xuất sau :

Các cấp lãnh đạo, các ban ngành cần quan tâm và xây dựng cơ sở vật chất, sân bãi tập luyện cho các em đúng với tiêu chuẩn và yêu cầu của bộ môn thể dục.
Đối với giáo viên cần mạnh dạn hơn trong việc thiết kế và tổ chức các môn học khác theo dạng lồng ghép như môn thể dụng, đó là hình thức dạy học mới phù hợp với lứa thuổi tiểu học.
Đối với các bậc cha mẹ học sinh, các tổ chức trong nhà trường cần có hình thức phối hợp chặt chẽ và tạo nhiều thuận lợi hơn trong việc tổ chức dạy học ở nhà cho các em đối với môn học Thể dục nói riêng và các môn học ở tiểu học nói chung.

TÀI LIỆU THAM KHẢO