Một số kinh nghiệm để làm tốt công tác chủ nhiệm
I.1/ LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI:
Đất nước ta trong thời kỳ công nghiệp hóa và hiện đại hóa đòi hỏi nền giáo dục phải phát triển toàn diện về mọi mặt. Để phù hợp với sự phát triển đó mỗi con người phải không ngừng học tập và rèn luyện. Môi trường giáo dục giúp con người phát triển toàn diện cả về đức, trí, thể, mĩ,…
Tiểu học là bậc nền tảng, là nền móng cho hệ thống giáo dục, đặt cơ sở ban đầu cho sự hình thành và phát triển nhân cách của học sinh sau này. Đối với học sinh Tiểu học, hoạt động trong nhà trường là chủ đạo, nhà trường là nơi tổ chức các hoạt động chuyên biệt, là nơi giáo dục trẻ theo mục tiêu giáo dục của bậc học. Bởi vậy nhà trường là nơi giáo dục cuộc sống của trẻ, là nơi trẻ bộc lộ khả năng, năng lực, nhân cách một cách đầy đủ nhất. Bản thân là một giáo viên chủ nhiệm lớp tôi luôn tâm niệm rằng dạy dỗ, giáo dục các em trở thành những con người có ích trong xã hội, để xứng đáng với những hình ảnh đẹp mà xã hội ban tặng như đồng chí Phạm Văn Đồng đã nói: “ Nghề dạy học là nghề cao quý nhất trong tất cả các nghề cao quý vì nó sáng tạo ra những con người sáng tạo”.
Để làm được nhiệm vụ này đòi hỏi người giáo viên không ngừng phấn đấu học tập, là người có kiến thức năng lực chuyên môn, nghiệp vụ sư phạm vững vàng. Vì vậy để Làm tốt công tác chủ nhiệm lớp không những nâng cao chất lượng giáo dục đạo đức mà cong hình thành được những kĩ năng sống cho học sinh, góp phần làm giàu trí thức một hành trang cho cuộc đời của các em.
Để đảm bảo được nhiệm vụ giáo dục thì mỗi giáo viên phải có nhiệm vụ đào tạo nên những con người có đức, có tài cho xã hội. Bởi thế của giáo viên chủ nhiệm không chỉ cung cấp cho học sinh những kiến thức về tự nhiên, xã hội mà còn phải xây dựng và hình thành cho các em ý thức tự chủ, tinh thần trách nhiệm cao ngay từ nhỏ. Giáo viên vừa dạy chữ, vừa dạy cách làm người cho các em từ khi còn học ở bậc Tiểu học.
Giáo viên chủ nhiệm lớp ở Tiểu học đóng vai trò hết sức quan trọng trong việc hình thành cho học sinh những cơ sở ban đầu cho sự phát triển đúng đắn và lâu dài về đạo đức, trí tuệ, thể chất,thẩm mĩ,…và các kĩ năng sống cơ bản trong cuộc sống để học sinh tiếp tục học lên các bậc học khác, để đào tạo được những con người có ích, có tài cho xã hội đáp ứng được tình hình thực tế hiện nay, chúng ta cần có sự phối hợp giáo dục của toàn xã hội những người đóng vai trò trung tâm – cầu nối của mối quan hệ trong xã hội chính là người giáo viên đặc biệt là giáo viên Tiểu học.
Theo tôi mỗi giáo viên nói chung, đặc biệt là giáo viên chủ nhiêm ở bậc Tiểu học nói riêng cần phải thật sự nỗ lực trong công tác giáo dục. Ngoài việc cung cấp cho các em những kiến thức cần thiết từ các môn học chúng ta cần giáo dục cho các em có những kĩ năng trong cuộc sống từ đó giúp các em dần dần phát triển về mọi mặt, việc đề cao sự nghiệp trồng người luôn được coi trọng đặc biệt là bậc Tiểu học – bậc nền tảng .
Để thực hiên những mục tiêu về giáo dục con người mà đây là học sinh Tiểu học thì người giáo viên Tiểu học phải xác định rõ được yêu cầu và nhiệm vụ của mình.
Lớp học có trở thành một tập thể tốt hay không, nhà trường có để lại những tình cảm, những dấu ấn sâu sắc hay không đều tùy thuộc phần lớn vào công tác chủ nhiệm của giáo viên. Do vậy người giáo viên chủ nhiệm là người có trách nhiệm thực hiện các qui định, nội quy, nề nếp, các chỉ tiêu, kế hoạch của nhà trường đưa ra và từ công tác của giáo viên chủ nhiệm hướng dẫn học sinh nhằm thực hiện đạt hiệu quả nguyên lý giáo dục và mục tiêu giáo dục của cấp học đã được nêu ở điều lệ trường Tiểu học.
Lớp là một đơn vị nhỏ trong tập hợp đơn vị lớn đó là nhà trường. Mỗi đơn vị lớp hoạt động tốt những qui định, nội quy, nề nếp của nhà trường và tự hoàn thiện mình sẽ góp phần thúc đẩy lẫn nhau tạo biến đổi về chất lượng giáo dục và các phong trào khác trong nhà trường. Qua đó giúp nhà trường phát triển nhanh hơn về mội mặt để đạt kết quả tốt nhất, đạt được những tiêu chuẩn của ngành giáo dục đề ra.
Bản thân tôi nhận thấy rằng người giáo viên chủ nhiệm lớp đóng vai trò hết sức quan trọng trong việc hướng dẫn ,chỉ đạo và đào tạo thế hệ trẻ theo mục đích giáo dục toàn diện. Người giáo viên chủ nhiệm lớp đóng rất nhiều vai trò: vừa là người cô, người thầy dạy học vừa là người cha, người mẹ và có lúc phải là người bạn tốt nhất, thân thiết nhất của các em.
Xác định những yêu cầu trên, để thấy rõ vai trò của người giáo viên chủ nhiệm cần biết chú trọng đến các biện pháp trong công tác chủ nhiệm lớp nhằm nâng cao chất lượng về mọi mặt của học sinh. Thực hiện tốt mục tiêu chiến lược Giáo dục – đào tạo của Đảng và Nhà nước. Vì vậy tôi đã chọn đề tài: “Một số kinh nghiệm để làm tốt công tác chủ nhiệm”
- Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp, biện pháp:
Để hoàn thành tốt nhiệm vụ của người giáo viên chủ nhiệm lớp phải trải qua
nhiều khó khăn, vất vả để tìm ra các biện pháp giáo dục phù hợp với đặc thù của
học sinh lớp mình ngoài những nội quy, quy định của nhà trường, ngành tôi vận
dụng vào những nội dung sau:
Sau khi điều tra, phân loại từng đối tượng học sinh, thông qua cuộc họp phụ
huynh đầu năm. Tôi đã trực tiếp trao đổi với phụ huynh học sinh về từng đối
tượng học sinh từ đó nhận được những thông tin từ phía phụ huynh học sinh, từ
đó kịp thời lên những kế hoạch cụ thể phù hợp với từng đối tượng học sinh.
+ Đối với học sinh yếu văn hóa: Trước hết cần biết được các em yếu môn gì? mức độ tiếp thu bài, đọc, viết ra sao? Nguyên nhân nào đẫn đến các em học yếu. Để giúp các em tiến bộ trong học tập, tôi luôn suy nghĩ, tìm tòi nhiều phương pháp dạy học phù hợp với đối tượng học sinh như đưa ra những câu hỏi từ dễ đến khó để các em có thể trả lời được, để giúp các em dễ hiểu và tiếp thu bài tốt hơn. Bên cạnh đó tôi thường xuyên kiểm tra, nhận xét và theo dõi việc học bài, làm bài tập ở nhà của các em, để giúp học sinh tiến bộ giáo viên luôn gần gũi các em, thường xuyên động viên, khen ngợi kịp thời khi các em có kết quả học tập tốt. Tổ chức cho học sinh học theo nhóm để học sinh học tốt giúp đỡ học sinh học yếu kém tiến bộ, gặp gỡ phụ huynh học sinh trao đổi về tình học tập để phụ huynh có biện pháp giúp đỡ thêm việc học ở nhà cho các em.
+ Đối với học sinh nghịch ngợm, hay nói chuyện riêng trong lớp: Việc giúp các em này chấp hành tốt ội quy, nề nếp của lớp đòi hỏi phải mất khá nhiều thời gian. Tôi luôn tạo sự gần gũi thân thiện, luôn phát huy và khen thưởng kịp thời khi phát hiện những điểm tốt, có tiến bộ về mọi mặt để dần dần giúp các em có những thái đúng đắn hơn trong học tập. Mặt khác tôi thường xuyên liên lạc với phụ huynh của những em này để phối hợp cùng theo dõi, nhắc nhở để tạo môi trường giáo dục chặt chẽ hơn giữa nhà trường và gia đình, bên cạnh việc quan tâm đó thì đội ngũ cộng tác đắc lực nhất giúp tôi hoàn thành tốt công tác chủ nhiệm lớp là ban cán sự lớp. Đây là lực lượng đóng vai trò quan trọng với chất lượng học tập cũng như nề nếp lớp học.
+ Đối với học sinh học tốt: Trong quá trình giảng dạy, tôi luôn kết hợp ra các câu hỏi, bài tập nâng cao khó hơn nhất là môn Toán và Tiếng việt làm cho các em không nhàm chán và có hứng thú học tập. Qua đó giáo viên chủ nhiệm phát hiện những nhân tài và phối kết hợp với giáo viên phụ trách công tác mũi nhọn để các em được bồi dưỡng thêm kiến thức thông qua học trên mạng, tư vấn với phụ huynh học sinh mua thêm sách tham khảo giải các bài tập nâng cao hơn cho các em,
+ Đối với những học sinh có hoàn cảnh kinh tế gia đình khó khăn: Tôi luôn quan tâm, gần gũi động viên để các em cố gắng học tập tốt, phát động phong trào của lớp như “Giúp bạn nghèo vượt khó”, “Lá lành đùm lá rách”, gặp riêng phụ huynh học sinh để khuyên họ khắc phục khó khăn tạo mọi điều kiện cho con mình học tập. Kết hợp với Đội Thiếu niên để các em được tặng quà theo quy định của Đội.
+ Đối với những học sinh có năng khiếu đặc biệt: Bên cạnh các môn học tôi luôn quan niệm rằng “Nét chữ,nết người”, ở lớp tôi luôn chú ý đến việc rèn chữ viết, giữ gìn vở sạch của các em hàng tháng, có nhận xét đánh giá để các em cùng nhau thi đua và có thói quen tự rèn luyện chữ viết, giữ gìn sách vở của mình sạch sẽ hơn. Luôn phối kết hợp với cô Tổng phụ trách Đội để bồi dưỡng, tham gia các cuộc thi như “ thi kể chuyện theo sách, thi vẽ, thi vở sạch chữ đẹp,… do nhà trường tổ chức.
+ Duy trì và sáng tạo trong công tác xây dựng “Lớp học thân thiện học sinh tích cực” làm sao để các em luôn cảm thấy “mỗi ngày đến trường là một niềm vui”
III.1/ KẾT LUẬN :
Trong công tác chủ nhiệm lớp ở Tiểu học nói chung và chủ nhiệm lớp 2B1 nói riêng với sự nỗ lực của bản thân và những kinh nghiệm trong các năm làm công tác chủ nhiệm lớp tôi đã vận dụng, kết hợp với nhiều biện pháp, phương pháp giảng dạy khác nhau để phát huy tính tích cực của học sinh nhằm giáo dục
học sinh phát triển một cách toàn diện.Tôi nhận thức được rằng người giáo viên chủ nhiệm lớp ở Tiểu học có một vị trí đặc biệt quan trọng, lao động của người giáo viên chủ nhiệm lớp là lao động sáng tạo, không ngừng, sự sáng tạo đó đòi hỏi phải toàn diện, sáng tạo trong các phương pháp giảng dạy, soạn giảng, duy trì tốt nội quy, nề nếp của lớp của trường, các hoạt động phong trào, giáo dục đạo đức và rèn luyện kĩ năng sống cho học sinh.
Trong quá trình làm công tác chủ nhiệm lớp bản thân tôi rút ra được nhiều kinh nghiệm rất bổ ích để giáo dục học sinh và đã thu được những kết quả như trên, chất lượng của lớp được nâng lên về mọi mặt, lớp luôn đứng đầu trong khối, tôi luôn được học trò quý mến, được phụ huynh tin tưởng. Tôi rút ra một điều rằng muốn tốt làm tốt công tác chủ nhiệm lớp đòi hỏi người giáo viên phải thực sự tâm huyết với nghề, phải thực sự thương yêu học sinh, tận tình, tận tâm với sự nghiệp giáo dục. Không những thế người giáo viên chủ nhiệm còn phải tự mình nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ để có kiến thức,chuyên môn vững chắc, có kĩ năng sư phạm, hiểu được tâm lí của học sinh. Tạo một mạng lưới giáo dục giữa nhà trường – Gia đình – xã hội, tạo ra môi trường giáo dục thân thiện, học sinh tích cực. Giáo viên phải thực sự là một tấm gương mẫu mực để học sinh noi theo. Tôi tin tưởng rằng với cách làm trên kết quả trong công tác chủ nhiệm lớp sẽ đạt cao và hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ của nhà trường phân công.